Techniki pracy umysłowej

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
TECHNIKI PRACY UMYSŁOWEJ
I ORGANIZACJA WARSZTATU PRACY DO NAUKI.
w zakresie
organizowania i zachowania zdolno
ś
ci do tej pracy oraz osi
ą
gania najwi
ę
kszej wydajno
ś
ci
przy minimum zu
Technologia pracy umysłowej winna by
ć
zbiorem praktycznych wskaza
ń
ż
ytego czasu. Stosowane prawie równorz
ę
dnie dwa okre
ś
lenia technika
i technologia pracy umysłowej ró
ż
ni
ą
si
ę
w praktyce tym,
ż
e technologia podaj
ą
c wskazówki
praktyczne stara si
ę
je niejako gł
ę
biej uzasadni
ć
.
Wskazania na temat racjonalnego uczenia si
ę
cz
ę
sto podzielaj
ą
los wielu przepisów:
istniej
ą
, aby je ignorowa
ć
. Nie znaczy to,
ż
e przeci
ę
tnego ucznia one nie interesuj
ą
.
Przeciwnie jest on niejednokrotnie w tej dziedzinie wnikliwym badaczem, nie zgł
bia tylko
psychologii zapami
ę
tywania, ale zaczyna badania nad psychologi
ą
nauczyciela. Czy dany
nauczyciel jest wymagaj
ę
ą
cy czy liberalny? Czy si
ę
w
ś
cieka? Na jakim punkcie ma „bzika"?,
itp.
Młodzie
ż
osi
ą
ga równie
ż
prawdziwe szczyty finezji w doskonaleniu techniki
ś
ci
ą
gania,
jak te
ż
dostosowania intensywno
ś
ci uczenia si
ę
zale
ż
nie do spodziewanego terminu
wywołania do odpowiedzi czy klasówki. Istniej
ą
, wi
ę
c dwie odr
ę
bne kategorie reguł
ą
ę
dotycz
i zdawania egzaminów. Pierwsza zmierza do ułatwienia
gruntowego i trwałego opanowania wiedzy. Druga ma na celu jedynie pomoc
w uzyskiwaniu zadowalaj
cych technik uczenia si
ą
cych ocen. Przyczyna popularno
ś
ci tej drugiej kategorii tkwi nie
tyle w ułomno
ś
ci uczniów, co w sposobach oceniania ich wiedzy. Ocenianie to jest
obci
ąż
one du
żą
doz
ą
przypadkowo
ś
ci i subiektywizmu nauczycieli.
Celu uczenia nie mo
ż
na sprowadzi
ć
do zapami
ę
tania okre
ś
lonej sumy wiadomo
ś
ci
i wyrobienia pewnej ilo
na celu m.in.
biegło
ść
w my
ś
leniu, w zdobywaniu nowych wiadomo
ś
ci i operowaniu wiedz
ą
w nowych
sytuacjach. Dlatego niezwykle wa
ś
ci nawyków. Prawdziwe wykształcenie winno mie
ć
ż
n
ą
form
ą
aktywno
ś
ci człowieka ucz
ą
cego si
ę
jest
my
nych problemów. Zrozumienie
i przemy
ś
lenie okre
ś
lonych informacji ułatwia ich zapami
ę
tanie i odwrotnie. Zajmiemy si
ę
jedynie trudno
ś
lenie, trening w my
ś
leniu, w rozwi
ą
zywaniu ró
ż
ś
ciami poł
ą
czonymi z zapami
ę
tywaniem informacji. Do głównych czynników
determinuj
ą
cych szybko
ść
i trwało
ść
przyswajania wiedzy nale
ż
y rodzaj i poziom naszej
aktywno
ś
ci intelektualnej w trakcie uczenia si
ę
.
ą
ą
ą
ę
ż
Pierwsz
i główn
przyczyn
słabych efektów zapami
tywania jest zbyt słabe wra
enie
wywierane przez tre
ś
ci, które chcemy przyswoi
ć
. Trudno, aby wzbudziła w nas
autentyczn
problematyka kolejnych etapów ewolucyjnych układu
oddechowego w trakcie uczenia si
ą
fascynacj
ę
, aby
informacje nie przepływały „mimo". Natomiast wiele wydarze
ń
ż
yciowych zapami
ę
tujemy
bez wysiłku, poniewa
ę
biologii. Musimy stara
ć
si
ę
skupia
ć
uwag
ę
cie.
Koncentracja to skupienie uwagi podtrzymywane przez pewien czas. Jest kilka
sposobów na polepszenie własnej koncentracji, które proponuj
ą
fachowcy w dziedzinie
skutecznego uczenia si
ż
s
ą
dla nas wa
ż
ne osobi
ś
ę
. Zalicza si
ę
do nich: nawyk koncentracji, organizacj
ę
pracy,
pozytywn
ą
motywacj
ę
, relaksacj
ę
, wyeliminowanie zakłóce
ń
emocjonalnych i utrudnie
ń
fizjologicznych.
Nawyki wyznaczaj
ą
nasz styl działania i decyduj
ą
, czy b
ę
dzie on efektywny czy nie.
Je
ś
li upór i wytrwało
ść
pozwol
ą
rozwin
ąć
nawyk koncentracji, to umysł wdro
ż
y si
ę
do
intensywnej pracy o okre
ich, nie
zapominaj o zdrowym rozs
ą
dku i nie pracuj zbyt długo w nocy - organizm nie lubi by
ć
oszukiwany, po godzinie dobrej nauki zrób sobie przerw
ś
lonej porze dnia (ustal godziny pracy i trzymaj si
ę
ę
).
od przygotowania
i uporz
ą
dkowania miejsca pracy. Zaprowadzaj
ą
c porz
ą
dek w otoczeniu porz
ą
dkujemy
my
Aby efektywnie pracowa
ć
umysłowo nale
ż
y zacz
ąć
ś
li, dostrajamy si
ę
do zadania. Trudno jest si
ę
skoncentrowa
ć
, je
ś
li nie wiadomo, do czego
si
ę
zabra
ć
. Istot
ą
zarz
ą
dzania
czasem i własn
ą
osob
ą
s
ą
trzy rzeczy: ustalenie priorytetów,
2
planowanie, (kiedy mam to zrobi
ć
) oraz dyscyplina priorytetów. Osobiste zainteresowanie
i zaanga
ż
owanie ma zasadnicze znaczenie z punktu widzenia koncentracji i efektywno
ś
ci
nauki. Jak jednak zmieni
ć
motywacj
ę
negatywn
ą
(opart
ą
na l
ę
ku przed kar
ą
, o
ś
mieszeniem,
„oblaniem egzaminu") na motywacj
ę
pozytywn
ą
?
e to trud wart zachodu.
Nale
ż
y zrezygnowa
ć
, narzekania, czarnowidztwa, a warto zastosowa
ć
pozytywne
autosugestie („nie martwi
Jedyn
ą
drog
ą
jest intensywne przekonywanie samego siebie,
ż
ę
si
ę
ocenami, wa
ż
ne, abym zrobił wszystko co nale
ż
y najlepiej
").
Drugim zabiegiem jest autoafirmacja, polegaj
ą
ca na dowarto
ś
ciowaniu własnej
osoby. Warto przypomnie
jak potrafi
ę
", „dam sobie rad
ę
ć
sobie minione osi
ą
gni
ę
cia, nasze mniejsze lub wi
ę
ksze,
dokonania, aby nie tkwi
ć
w prze
ś
wiadczeniu,
ż
e jestem do niczego. Pot
ęż
n
ą
moc
mobilizuj
ą
c
ą
ma te
ż
zadeklarowanie własnej misji
ż
yciowej. Misja
ż
yciowa to zbiór
priorytetów, to
ż
yciowe credo.
Pomimo szalonego rozwoju i wzrastaj
ą
cej popularno
ś
ci technik multimedialnych,
pomimo ekspansji Internetu czytanie ksi
ąż
ek wci
ąż
pozostaje podstawowym narz
ę
dziem
zdobywania wiedzy.
Pomimo konieczno
ś
ci i powszechno
ś
ci czytania, w wi
ę
kszo
ś
ci przypadków, ludzie
przestaj
ą
doskonali
ć
swój sposób czytania w szkole podstawowej (5-6 klasa). Dlatego te
ż
ą
ż
ę
ę
ą
czytaj
, przewa
nie wolno przeci
tnie około 200 słów na minut
. Ponadto ludzie nie zdaj
sobie sprawy,
ż
e szybko
ść
czytania mo
ż
na doskonali
ć
. Oko wolno czytaj
ą
cego człowieka
zatrzymuje si
ę
na ka
ż
dym słowie czytanego tekstu. Zwi
ę
kszenie szybko
ś
ci czytania polega
na ogarnianiu wzrokiem kilku słów naraz. Oko zatrzymuje si
ę
rzadziej i wykonuje mniej
„skoków". Słowa nale
ż
y ł
ą
czy
ć
ze sob
ą
nie przypadkowo, lecz tak, aby stanowiły one
jednostki my
rozumienie tekstu.
Czytanie w sposób „ słowo-słowo-słowo" stanowi zły nawyk i nale
ś
lowe. Dzi
ę
ki temu zwi
ę
ksza si
ę
te
ż
go
nawykiem czytania szybkiego, czyli dynamicznego. Aby go sobie przyswoi
ć
trzeba
podda
ż
y zast
ą
pi
ć
ć
si
ę
treningowi, którego podstawowe zasady to:
czytaj
ą
c ksi
ąż
k
ę
nale
ż
y stara
ć
si
ę
stopniowo zwi
ę
ksza
ć
liczb
ę
ogarnianych słów,
pocz
ą
wszy od 2 do 5,
zawsze nale
ż
y pami
ę
ta
ć
, aby elementy stanowiły jednostki my
ś
lowe,
na
ć
wiczenie po
ś
wi
ę
camy kilkana
ś
cie lub kilkadziesi
ą
t minut dziennie ( przy
okazji czytania potrzebnych tekstów).
Po kilku miesi
ą
cach szybko
ść
czytania zwi
ę
ksza si
ę
nawet o 50%.
Ć
wiczenie czytania
dynamicznego nale
ż
y przeprowadza
ć
pocz
ą
tkowo na ksi
ąż
kach niezbyt trudnych,
drukowanych du
ci.)
Ć
wicz
ą
c szybko
ść
czytania nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na nast
ę
puj
ą
ce kwestie: podczas
czytania nie wraca
żą
czcionk
ą
, a z czasem zwi
ę
ksza
ć
stopie
ń
trudno
ś
ć
do ju
ż
czytanych słów, nie czyta
ć
wargami, lecz oczami, po przeczytaniu
ci dla danego materiału.
Warto jest równie
ż
ogarnia
ć
spojrzeniem cał
ą
stron
ę
i wychwytywa
ć
na niej tzw.
słowa kluczowe oraz dokonywa
cz
ęś
ci tekstu zrobi
ć
w pami
ę
ci mały szkic najistotniejszych tre
ś
ć
szybkiej systematyzacji materiału. Metoda powy
ż
sza prawie
nigdy nie ma jednak zastosowania w przypadku czytania podr
ę
czników.
ek
słu
żą
cych do nauki własnej. Obecnie nastr
ę
cza on znacznie wi
ę
cej trudno
ś
ci ni
ż
przed laty,
gdy
Inn
ą
kwesti
ą
w zakresie technik pracy umysłowej jest wybór odpowiednich ksi
ąż
ż
literatura dotycz
ą
ca ka
ż
dego zagadnienia jest bardzo du
ż
a i wzrastaj
ą
ca w post
ę
pie
geometrycznym.
Je
ś
li kto
ś
nie znaj
ą
cy danej tematyki musi sam dokona
ć
wyboru ksi
ąż
ek, powinien
pami
ę
ta
ć
o nast
ę
puj
ą
cych zasadach: najpierw przeczyta
ć
, cho
ć
jedno syntetyczne opracowanie
omawiaj
ą
ce w sposób ogólny cało
ść
zagadnienia, nale
ż
y umiej
ę
tnie posługiwa
ć
si
ę
katalogiem
ć
ę
ą
bibliotecznym i Internetem oraz opanowa
sztuk
sprawnego sporz
dzania notatek
Zapami
ę
tywaniu tre
ś
ci sprzyja dokonywane w trakcie czytania podkre
ś
lanie,
znakowanie lub sporz
ą
dzanie notatek. Sztuka notowania jest jedn
ą
z metod zapami
ę
tywania
przeczytanego tekstu. Sporz
ą
dzaj
ą
c notatki organizujemy bezładny potok informacji,
3
wyodr
ę
bniaj
ą
c tre
ś
ci najistotniejsze, zapami
ę
tujemy główne idee, wymuszamy koncentracj
ę
uwagi przez sam
ą
czynno
ść
notowania oraz uruchamiamy własn
ą
kreatywno
ść
, czyli procesy
my
ś
lenia twórczego.
Mo
trzy główne sposoby notowania: streszczeniowe, konspektowe
i graficzne. Notowanie streszczeniowe i konspektowe nale
ż
na wyró
ż
ni
ć
do konwencjonalnych metod
zapisywania informacji. Notowanie graficzne polegaj
ą
ce na sporz
ą
dzaniu swoistych map
my
żą
ś
li i wiedzy jest metod
ą
nowatorsk
ą
, coraz bardziej upowszechnian
ą
. Przy sporz
ą
dzaniu
map my
e kartki papieru. W centrum umieszczamy
kluczowe hasło, a od niego rysujemy odgał
ę
zienia zawieraj
ą
ce inne hasła, obrazki, symbole.
Metody zapami
ś
li wykorzystujemy kolorowe pisaki, du
ż
ę
tywania przeczytanego tekstu mo
ż
na zasadniczo podzieli
ć
na metod
ę
zapami
ę
tywania dosłownego i nie dosłownego. Zapami
ę
tywanie dosłowne, czyli nauka
„na pami
ęć
", bywa przydatne nie tylko przy uczeniu si
ę
wierszy, lecz tak
ż
e przy uczeniu si
ę
definicji, dat, formuł czy krótkich przemówie
ń
.
Zapami
ę
tywanie nie dosłowne polega na zapami
ę
taniu i oddaniu sensu przeczytanego
materiału własnymi słowami.
Je
ż
eli zało
ż
ymy,
ż
e ucz
ą
cy si
ę
ma opanowa
ć
w ci
ą
gu jednego lub dwóch dni rozdział
lub fragment ksi
ąż
ki naukowej czy podr
ę
cznika o obj
ę
to
ś
ci kilkunastu stron powinien
przestrzega
on kilku zasad:
1. Z pocz
ć
ą
ć
ś
tku trzeba przeczyta
rozdział w cało
ci, przy czym słowa lub
niezrozumiałe kwestie nale
ż
y sobie od razu wyja
ś
ni
ć
. Nast
ę
pnie po kilkuminutowej
przerwie nale
ż
y powtórzy
ć
krótko z pami
ę
ci tre
ść
przeczytanego rozdziału.
2. Po wykonaniu tych czynno
ś
ci trzeba rozdział przeczyta
ć
drugi raz i napisa
ć
krótki
konspekt. Zaznaczy
na marginesie innym kolorem te informacje, które musimy
bezwarunkowo zapami
ć
dosłownie (daty, nazwy itp.)
3. Po kilkuminutowej przerwie powtarzamy gło
ę
ta
ć
rozdziału.
Po powtórzeniu trzeba zajrze
ć
do konspektu lub, gdy to nie wystarcza do ksi
ąż
ki
i powtórzy
ś
no własnymi słowami tre
ść
ć
jeszcze raz, zwracaj
ą
c uwag
ę
na zapomniany materiał.
4. Nast
dzyczasie
dobrze jest uczy
ć
si
ę
przedmiotów kontrastowych. Powtórzenie to powinno by
ć
jedn
ę
pne powtórzenie powinno by
ć
dokonane po kilku godzinach. W mi
ę
ą
z ostatnich prac umysłowych przed snem.
5. Je
ś
li materiał jest trudny lub mało interesuj
ą
cy to jeszcze jedno powtórzenie
powinno by
ć
dokonane nast
ę
pnego dnia rano. Trzeba przejrze
ć
rozdział,
powtórzenia.
Przy stosowaniu tej metody zapami
konspekt i dokona
ć
ę
tujemy prawdopodobnie materiał, ale na do
ść
krótki czas. Aby zapami
pnych
powtórze
ń
w odst
ę
pach 3-4 dniowych b
ą
d
ź
aktywnie operowa
ć
nabytymi informacjami.
Wszystkie przesłanki zapami
ę
ta
ć
trwale (na lata) powinni
ś
my dokona
ć
kilku nast
ę
ę
tywania nie dosłownego s
ą
wa
ż
ne równie
ż
przy
zapami
ę
tywaniu dosłownym, ale tutaj istnieje jeszcze par
ę
dodatkowych przesłanek:
lepsze zapami
ę
tywanie pocz
ą
tku i ko
ń
ca, a gorsze
ś
rodka,
wi
ę
ksza trudno
ść
zapami
ę
tywania z powodu braku „tła",
ksza rola reminiscencji.
Przy uczeniu si
wi
ę
ę
tekstów „na pami
ęć
" wa
ż
ne jest:
kojarzenie słów z ruchami i sytuacj
ą
,
szukanie i utrwalanie ró
ż
nego rodzaju my
ś
lowych skojarze
ń
mi
ę
dzy
poszczególnymi zdaniami i partiami tekstu,
cz
ę
ste powtarzanie tekstu w ró
ż
nych odst
ę
pach czasu
tekstu", czyli lepsze odtworzenie po kilku dniach od wyuczenia.
W szybszym uczeniu bardzo przydatne s
„ule
ż
enie si
ę
nie wszelkiego rodzaju
mnemotechniki, które polegaj
ą
głównie na grupowaniu materiału przeznaczonego do
zapami
ą
współcze
ś
ę
tania według jakiej
ś
zasady lub kojarzeniu go z innymi, łatwiejszymi do
zapami
w nauce takich przedmiotów jak np.:
historia, geografia, biologia. Obecnie istnieje wiele opracowanych mnemotechnik, które
ę
tania elementami. Szczególnie przydatne s
ą
4
zwi
ę
kszaj
ą
szybko
ść
zapami
ę
tywania materiału, ale tu nie b
ę
d
ę
ich omawia
ć
, ze wzgl
ę
du
na obszerno
ść
tematyki.
Du
ż
ść
ę
e znaczenie na szybko
uczenia si
ma dobra organizacja warsztatu pracy
umysłowej. Powinien by
ć
on zorganizowany przede wszystkim w ten sposób, aby:
znajdowało si
ę
tam wszystko, co jest konieczne do pracy i tylko to, co konieczne,
aby wszystko co si
ę
tam znajduje, miało swoje stałe miejsce,
aby pracowało si
ę
w takiej pozycji, która dla pracuj
ą
cego jest najwygodniejsza,
aby o
ś
wietlenie i wentylacja były na wła
ś
ciwym poziomie, to znaczy
optymalnym,
− to samo dotyczy nat
ęż
enia d
ź
wi
ę
ków, czyli hałasu.
Do pracy umysłowej koniecznie trzeba mie
ć
stół lub biurko, które tylko do tego celu
słu
y
postara
ć
si
ę
, cho
ć
o swój własny k
ą
cik (a do pisania u
ż
ywa
ć
wspólnego stołu czy biurka).
Blat biurka i krzesło powinny by
ż
y. Bywa to cz
ę
sto bardzo trudne (bursa, akademik), ale w takich wypadkach nale
ż
ć
odpowiedniej wysoko
ś
ci – dostosowane do wzrostu.
Najwa
ż
niejsz
ą
rzecz
ą
na biurku jest wolne miejsce (ok. 80 cm dł. i 60 cm szer.).
Podczas czytania ksi
ąż
ka powinna znajdowa
ć
si
ę
przed oczami najlepiej na podstawce.
Maj
ą
c du
ż
o pracy, a niewiele czasu nie mo
ż
na pozwoli
ć
sobie na tracenie go, na
dłu
ż
sze poszukiwanie ksi
ąż
ek, notatek, itp. Dlatego ka
ż
da rzecz u
ż
ywana do pracy
umysłowej powinna mie
na nie po wykorzystaniu odkładana.
Pracowa
ć
mo
ż
na na siedz
ą
co, le
żą
c, półle
żą
c - półsiedz
ą
c, stoj
ą
c lub wreszcie chodz
ą
c.
Ka
ć
swoje stałe miejsce, by
ć
ż
da z tych pozycji jest dobra, je
ż
eli odpowiada danej osobie. Nie mo
ż
na tu okre
ś
la
ć
ż
cych kwestiach. Przede wszystkim
przy pracy konieczne jest lekkie napi
ę
cie mi
ęś
ni. Zbyt du
ż
e napi
ę
cie nie sprzyja pracy
umysłowej, podobnie niedobry jest całkowity bezwład.
Wa
adnych norm, nale
ż
y jednak pami
ę
ta
ć
o kilku znacz
ą
ż
n
ą
kwesti
ą
jest sprawa o
ś
wietlenia. Pracuj
ą
c umysłowo trzeba mie
ć
mo
ż
liwo
ść
regulowania nat
ęż
enia o
ś
wietlenia, zale
ż
nie od samopoczucia i nastroju. Gdy jest si
ę
zm
ę
czonym nale
ż
y wł
ą
czy
ć
ś
wiatło silniejsze, mobilizuj
ą
ce do pracy, gdy jest si
ę
zdenerwowanym nale
ż
y nat
ęż
enie
ś
wiatła zredukowa
ć
.
e, gdy zapada
zmrok lepiej zapali
ć
ś
wiatło.
Ź
ródło
ś
wiatła sztucznego, powinno si
ę
znajdowa
ć
z lewej
strony pisz
Najlepsze dla wzroku jest oczywi
ś
cie
ś
wiatło naturalne, jednak
ż
ą
cego (po prawej stronie w przypadku osoby lewor
ę
cznej) i nieco z tyłu, ale nie
ni
ż
ej ni
na poziomie głowy.
Wa
ż
ż
ą
ą
ą
ęż
ź
ę
n
i trudn
spraw
jest izolacja od hałasu. Zbyt wielkie nat
enie d
wi
ku
zwi
dów, powoduje zmniejszenie koncentracji uwagi, co z kolei wpływa na
zwolnienie tempa pracy.
To czy b
ę
ksza liczb
ę
bł
ę
ę
dziemy kła
ść
si
ę
wieczorem o godzinie dziesi
ą
tej, czy te
ż
o dwunastej,
zale
ż
e
ć
b
ę
dzie – poza godzin
ą
, o której rano mamy wsta
ć
– przede wszystkim od naszego
własnego „zegara biologicznego". S
ą
osoby, które lepiej funkcjonuj
ą
z rana, łatwiej jest
tacy, którym lepiej uczy
si
ę
wieczorem i noc
ą
. Dobrze jest, wi
ę
c zaobserwowa
ć
, do której z tych grup si
ę
zaliczasz
i do tego dostosowa
im wcze
ś
niej wsta
ć
i nabra
ć
„rozp
ę
du" do pracy czy nauki. S
ą
te
ż
ć
godzin
ę
udawania si
ę
na spoczynek oraz porannej pobudki.
. Ten
wolny czas powinien trwa
ć
około dziesi
ę
ciu minut i trzeba po
ś
wi
ę
ci
ć
go na relaks, rozlu
ź
ni
ć
mi
Podczas pracy umysłowej nale
ż
y robi
ć
przerwy, nie rzadziej, ni
ż
co godzin
ę
ęś
nie, dotleni
mózg itp.
Wszystkie powy
ć
ż
sze zalecenia odnosz
ą
si
ę
równie
ż
do pracy na komputerze, który
obecnie stanowi nieodzowne wyposa
enie warsztatu pracy umysłowej.
Dobrze zorganizowana praca na komputerze nie jest szkodliwa, ale ma pewne
ż
uci
ąż
liwo
ś
ci, szczególnie, gdy trwa kilka godzin. B
ę
d
ą
to:
du
ż
e obci
ąż
enie wzroku,
monotonia czynno
ś
ci,
obci
ąż
enie psychiczne,
wyjałowienie powietrza, spowodowane wychwytywaniem ujemnych jonów przez
5
pole elektrostatyczne,
wysuszone powietrze.
Uci
ąż
liwo
ś
ci zwi
ą
zane z prac
ą
na komputerze mo
ż
na zminimalizowa
ć
przestrzegaj
ą
c
nast
ę
puj
ą
cych zalece
ń
:
1. .Trzymaj r
nadgarstki trzymane ku dołowi lub ku górze
szybko si
ę
m
ę
cz
ą
. Klawiatura powinna by
ć
odsuni
ę
ta od brzegu o około 10 cm.
2. Unikaj refleksów
ę
ce poziomo, poniewa
ż
ś
wiatła na monitorze, np. pochodz
ą
cych od
ś
wiec
ą
cej lampy.
3. Monitor powinien by
ć
w odległo
ś
ci 50 cm od oczu, a jego
ś
rodek na wysoko
ś
ci
brody, linia wzroku nieco powy
ż
ej
ś
rodka ekranu.
4. Pracuj
ą
c po zmroku pod
ż
adnym pozorem
ś
wiatło monitora nie powinno by
ć
jedynym
ź
ródłem
ś
wiatła w pomieszczeniu.
5. Powinni
ś
my mie
ć
: filtr ochronny na monitor, trzymacz tekstu i nawil
ż
acz
powietrza.
Opracowanie: mgr Małgorzata Dy
ś
[ Pobierz całość w formacie PDF ]