Test - biologia poziom podstawowy ...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
2
ARKUSZE EGZAMINACYJNE
Zadanie 3.
2 p.
Osteoporoza jest schorzeniem, w którym koœci szkieletu staj¹
siê kruche i podatne na z³amania. Choroba ta dotyka w wiêk-
szym stopniu kobiety ni¿ mê¿czyzn. Jedn¹ z g³ównych przy-
czyn jest ustanie cyklu menstruacyjnego na skutek spadku
wydzielania estrogenów – ¿eñskich hormonów p³ciowych –
przez jajniki. U osób z zaawansowan¹ osteoporoz¹ szcze-
gólnie podatne na z³amania s¹ m.in. koœæ biodrowa, krêgi
krêgos³upa.
Podaj nazwê pierwiastka, którego najwiêcej jest w koœciach, i którego utrata wywo³uje osteoporozê.
Wska¿ rodzaj struktury koœci (zbita czy g¹bczasta), który jest bardziej podatny na z³amania.
..............................................................................................................................................................................................
Zadanie 4.
1 p.
Na wykresie przedstawiono wyniki badañ poziomu glukozy we krwi u dwóch osób (A i B) po spo¿yciu
takiej samej iloœci pokarmu zawieraj¹cego podobn¹ iloœæ wêglowodanów (w przeliczeniu na glukozê).
250
200
150
100
A
B
50
0
0,5
1
1,5
2
2,5
czas od spo¿ycia posi³ku (godz.)
Podaj, która z tych osób (A czy B) jest chora na cukrzycê. Uzasadnij swój wybór, wykorzystuj¹c dane.
..............................................................................................................................................................................................
Zadanie 5.
1 p.
Na wykresie przedstawiono stopieñ nasycenia tlenem mioglobiny i hemoglobiny.
100
–
miog
lobina
80
60
40
20
0
20
40
60
80
100
ciœnienie têtnicze (w mm Hg)
Na podstawie analizy powy¿szych danych wyjaœnij, który z tych barwników oddechowych ³¹czy siê
szybciej z tlenem. Podaj uzasadnienie.
..............................................................................................................................................................................................
BIOLOGIA. Poziom podstawowy
3
Zadanie 6.
2 p.
Dwóch pacjentów po badaniu krwi otrzyma³o wyniki zawarte w tabeli.
ZawartoϾw1mm
3
krwi
Elementy morfotyczne krwi
Pacjent I
Pacjent II
krwinki czerwone (erytrocyty)
5 200 000
4 200 000
krwinki bia³e (leukocyty)
5 000
13 000
p³ytki krwi (trombocyty)
120 000
220 000
Poni¿ej podano œredni¹ zawartoœæ elementów morfotycznych we krwi cz³owieka.
Elementy morfotyczne krwi
ZawartoϾw1mm
3
krwi
krwinki czerwone
4 500 000–5 000 000
krwinki bia³e
7 000
p³ytki krwi
250 000
Sformu³uj dwa wnioski dotycz¹ce stanu zdrowia ka¿dego z tych pacjentów.
..............................................................................................................................................................................................
Zadanie 7.
2 p.
Glikogen stanowi dla organizmu cz³owieka wa¿n¹ rezerwê energetyczn¹. Jest on magazynowany
g³ównie w w¹trobie i miêœniach szkieletowych, gdzie gromadzi siê w postaci ziaren umiejscowionych
w cytozolu.
Okreœl znaczenie glikogenu zmagazynowanego w w¹trobie i miêœniach szkieletowych dla funkcjo-
nowania organizmu.
..............................................................................................................................................................................................
Zadanie 8.
2 p.
Podstaw¹ diety wegetariañskiej s¹ produkty roœlinne, w zwi¹zku z czym brakuje w niej witamin,
których g³ównym Ÿród³em jest pokarm zwierzêcy.
Zaznacz wœród ni¿ej wymienionych witamin tê, której brakuje w diecie wegeteriañskiej.
a) A
b) B
12
c) B
1
d) C
Podaj nazwê choroby wywo³ywanej niedoborem tej witaminy.
..............................................................................................................................................................................................
4
ARKUSZE EGZAMINACYJNE
Zadanie 9.
2 p.
Magnez jest pierwiastkiem potrzebnym organizmowi cz³owieka w wiêkszych iloœciach – dlatego jest on
zaliczany do makroelementów.
Podaj przyk³ad pokarmu, który jest Ÿród³em magnezu, oraz okreœl znaczenie tego pierwiastka
w organizmie cz³owieka.
..............................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................
Zadanie 10.
2 p.
Substancje przekszta³cane przez organizm cz³owieka w witaminy nazywamy prowitaminami. Maj¹
one du¿e znaczenie w przypadku witamin obecnych tylko w pokarmie pochodzenia zwierzêcego.
Nale¿y do nich miêdzy innymi witamina A, której prowitamina wystêpuje w niektórych produktach
roœlinnych.
Podaj nazwê substancji roœlinnej, która stanowi prowitaminê witaminy A. Wska¿ przyk³ad produktu
roœlinnego szczególnie bogatego w prowitaminê witaminy A.
..............................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................
Zadanie 11.
2 p.
Opalanie skóry przez wystawianie jej na dzia³anie promieniowania s³onecznego przynosi korzyœci, ale
mo¿e te¿ mieæ negatywne konsekwencje dla funkcjonowania organizmu cz³owieka.
Podaj po jednym przyk³adzie pozytywnych oraz szkodliwych skutków dzia³ania promieniowania
s³onecznego na organizm cz³owieka.
..............................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................
Zadanie 12.
1 p.
Po³¹cz w pary rodzaje stawów z ich przyk³adami.
A. staw kulisty
B. staw zawiasowy
I. staw kolanowy
II. staw nadgarstkowo-œródrêczny kciuka
III. staw barkowy
..............................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................
BIOLOGIA. Poziom podstawowy
5
Zadanie 13.
2 p.
Na rysunku przedstawiono schemat dzia³ania ³uku odruchowego z³o¿onego z neuronu czuciowego,
komórki nerwowej poœrednicz¹cej oraz neuronu ruchowego.
istota szara
rdzenia krêgowego
istota bia³a rdzenia krêgowego
cia³o neuronu czuciowego
cia³o neuronu
ruchowego
efektor
receptor
Na podstawie analizy rysunku podaj dwie cechy ró¿ni¹ce neuron czuciowy od neuronu ruchowego,
uwzglêdniaj¹c lokalizacjê cia³ neuronów i kierunek przewodzenia bodŸców.
..............................................................................................................................................................................................
Zadanie 14.
1 p.
Na podstawie analizy schematu budowy ucha ustal, w jakiej kolejnoœci fala g³osowa przechodzi przez
czêœci ucha. Wpisz w odpowiednich miejscach tabeli cyfry od 1 do 6.
kostki s³uchowe
ma³¿owina uszna
œlima
k
b³ona bêbenkowa
œlimak
kowade³ko
przewód s³uchowy
strzemi¹czko
b³ona bêbenkowa
m³oteczek
..............................................................................................................................................................................................
[ Pobierz całość w formacie PDF ]