Testowanie pamięci

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Sam napraw swój komputer
TEMAT NUMERU
Testowanie pamięci
Równie często jak wadliwe zasila-
nie i chłodzenie przyczyną awarii
bywa uszkodzenie modułów pamię-
ci. Objawy mogą być bardzo różne:
pojawianie się komunikatów o błę-
dach, samoczynne zamykanie się
programów, resetowanie systemu
w przypadkowych momentach,
ekrany śmierci (tzw. blue screeny),
zawieszanie się komputera.
Oczywiście źródłem tych
kłopotów może być np. opro-
gramowanie
spyware
2
49>19
(wg Microsoftu powoduje ono poło-
wę „padnięć” Windows), więc zanim
zaczniesz testować pamięć, sprawdź
swój system. Jednak w komputerach,
w których zostały zainstalowane
moduły pamięci gorszych marek lub
niemarkowe, opisane objawy często
są spowodowane właśnie awariami
pamięci RAM.
CD 10/2006
Co ciekawe, systemy Micro-
softu są dużo bardziej czułe na złe
działanie pamięci RAM niż np. Li-
nux. Wynika to z faktu, że Windows
z dość dużą intensywnością prze-
nosi całe bloki danych z jednych
obszarów pamięci RAM do dru-
gich. W systemach operacyjnych
bazujących na Uniksie (do tej gru-
py należy też Linux i Mac OS X)
oraz w starym Windows 95/98 pro-
gram i przynależne do niego dane
nie zmieniają zbyt często swojego
miejsca w modułach RAM. Dlate-
go w Windows jakaś pojedyncza,
uszkodzona komórka pamięci wie-
lokrotnie powoduje pojawienie się
słynnego niebieskiego ekranu, pod-
czas gdy w Linuksie pamięć dzia-
ła prawidłowo.
Grupa: UŻYTKOWE
Memtest86 3.2
Memtest86+ 1.65
Programy do testowania pamięci
RAM, dostępne w kilku postaciach
Dobre markowe moduły pamięci RAM
Dobre marki pamięci RAM to m.in.
Corsair, Kingmax, Kingston, GoodRAM,
GeIL, Imro, OCZ, PDP Patriot, PQI, Trans-
cend, Twinmos. Są one oferowane przez
irmy znane na rynku pamięci od lat,
dbające o swoją reputację i dokładnie
testujące swoje produkty. Można więc
mieć pewność, że nowo nabyte mar-
kowe moduły pamięci będą spraw-
ne, w przeciwieństwie do pamięci nie-
markowych, które bywają uszkodzone
nawet w momencie ich zakupu. Oczy-
wiście, każdy moduł może ulec awa-
rii podczas pracy. Właśnie dlatego pa-
mięci dobrych marek są objęte wie-
loletnią gwarancją.

Jak się testuje pamięć?
Wiele osób myśli, że test pamięci
wykonywany przez płytę główną
zaraz po włączeniu komputera jest
wystarczający do wykrycia błędów
pamięci. To, niestety, nieprawda.
Jest on bardzo pobieżny i pozwala
zdiagnozować tylko bardzo duże
błędy, wynikające np. ze złego za-
montowania modułów (brudne sty-
ki modułu RAM lub wygięte styki
slotu
2
49>20
).
Testery pamięci
Firmy produkujące moduły pamięci
kontrolują je przed skierowaniem
do sprzedaży za pomocą specjal-
nych testerów, gruntownie spraw-
dzających każdy parametr kości
pamięci i każdą jej komórkę. Takie
testy szczegółowo odpowiadają na
pytanie, czy dana pamięć jest do-
bra. Niestety, w domowych warun-
kach użycie testerów pamięci nie
jest możliwe.
Na szczęście do dyspozycji użyt-
kowników są specjalne programy
testujące pamięć, które pozwalają
również wykryć ewentualne uster-
ki. Aplikacje te zapisują bardzo nie-
korzystne dla działania modułów
RAM sekwencje danych, przeno-
szą informacje z jednego banku pa-
mięci do drugiego i usuwają dane
z pamięci, a już za chwilę zapisują
nowe informacje. Najlepsze z takich
programów są w stanie wychwy-
cić większość błędów pamięci, na-
wet tych, które pojawiają się tylko
przy niekorzystnym układzie cyklu
zapisu i odczytu.
Jednym z takich programów jest
napisany przez Chrisa Brady’ego
Memtest86 (
www.memtest86.com
)
oraz ulepszona przez redaktorów
z francuskiego serwisu x86-secret
jego wersja Memtest86+ (
www.
memtest.org
). Różni się ona od
oryginału poprawioną współpra-
cą z
kontrolerami pamięci
2
49>21
wbudowanymi w
chipset
2
44>16
i przede wszystkim w procesor
(w przypadku Athlonów 64) oraz
Memtest86 jest popularnym, bezpłatnym programem do testowania pamięci RAM,
nie wymaga systemu i może być uruchomiony z dowolnego nośnika.
większą liczbą poprawnie obsługi-
wanych modeli pamięci i płyt głów-
nych. Dlatego skupimy się na tym
drugim programie.
Czyszczenie i wymiana
pamięci
Testowanie pamięci za pomocą opro-
gramowania takiego jak Memtest86+
jest czasochłonne (dokładny test zaj-
muje kilkadziesiąt minut), więc pro-
blemy można spróbować rozwiązać
w inny sposób. Po rozkręceniu obu-
dowy trzeba wyjąć podejrzane pa-
mięci z gniazd i wyczyścić je z ku-
rzu (kurz gromadzi ładunki elek-
trostatyczne, które mogą powodo-
wać liczne, przypadkowe i trudne
do wykrycia błędy). Należy rów-
nież wyczyścić styki pamięci. Jeżeli
komputer po czyszczeniu działa bez
problemów, znaczy to, że przyczyną
awarii był właśnie kurz.
W razie dalszych problemów
można pożyczyć moduły pamięci
na przykład od sąsiada i sprawdzić
poprawność działania komputera
przez dłuższy czas. Jeśli nie mamy
takiej możliwości, jedynym wyj-
ściem jest program Memtest86+.
Słownik: trudne terminy
19
spyware
różne rodzaje programów,
których celem jest szpie-
gowanie użytkownika, np.
rejestrowanie odwiedza-
nych stron WWW czy ha-
seł wpisywanych na kla-
wiaturze, efektem jest
utrata prywatności lub
ważnych informacji.
20
slot
angielskie słowo ozna-
czające szczelinę, w termi-
nologii komputerowej jest
to najczęściej potoczne
określenie długiego, wą-
skiego gniazda, w którym
instaluje się pamięć, karty
rozszerzeń czy niektóre ty-
py procesorów.
21
kontroler pamięci
układ elektroniczny kon-
trolujący wymianę danych
między pamięcią RAM
a pozostałymi komponen-
tami; zwykle znajduje się
w tzw. mostku północnym
chipsetu, a w rozwiąza-
niach AMD jest zintegro-
wany z procesorem.
22
timingi
inaczej opóźnienia w do-
stępie do danych wy-
rażane w liczbie cykli ze-
gara, są cechą cha-
rakterystyczną każdej pa-
mięci SDRAM i wynikają
z jej zasady działania; im
mniejsze opóźnienia ma
dana pamięć, tym lepiej.
23
SPD
ang. Serial Presence
Detect, układ pamięci
EEPROM na każdym mo-
dule pamięci RAM prze-
chowujący o nim in-
formacje, dzięki którym
BIOS może skonigurować
kontroler pamięci dla da-
nego modułu.
24
obraz
plik przechowujący dane
dokładnie w taki sposób,
bajt po bajcie, w jaki są
one zapisane na nośniku,
którego ten plik jest kopią;
najczęściej wykonywane
są obrazy dyskietek, płyt,
partycji lub całych dysków
twardych.

PC
Format
10/2006
49
TEMAT NUMERU
Sam napraw swój komputer
Ú
Przygotowania do testowania pamięci
Dlaczego nie widać plików
Na dyskietce ani płycie z programem Memtest86 nie
zobaczysz w Windows żadnych danych, gdyż
nośnik
wykorzystuje
linuksowy system plików.
Po Memtest86+ warto sięgnąć w dwóch sytu-
acjach: jeśli zachodzi podejrzenie, że przyczy-
ną kłopotów z komputerem są właśnie moduły
DIMM lub gdy kupiliśmy nowe pamięci (lub cały
komputer) i chcemy sprawdzić, czy na pewno są
w porządku. Musimy zacząć od ustalenia, jaką
pamięć i ile modułów RAM mamy w komputerze.
Jeśli oprogramowanie wykryje awarię pamięci,
a w komputerze jest kilka modułów, będzie wia-
domo, który z nich trzeba wymienić.
Sprawdzanie parametrów pamięci
Do sprawdzenia pamięci zamontowanej w kompu-
terze najlepiej posłużyć się programem CPU-Z.
1
W zakładce sprawdź, jaki jest typ
miany czy rozbudowy RAM-u – zainstalowane
moduły powinny mieć zbliżone timingi.
4
Informacje na temat ko-
lejnych zainstalowanych
modułów pamięci można uzy-
skać, wybierając je z listy
n
.
Dwie wersje Memtest86+
Program Memtest86+ do swojej pracy wymaga
specjalnie przygotowanego środowiska. Chodzi
o to, by w pamięci operacyjnej komputera znaj-
dowało się możliwie jak najmniej danych. Dla-
tego testów nie da się uruchomić bezpośrednio
z Windows lub innego systemu operacyjnego.
Wyjątek stanowi odpowiednio skonigurowany
DOS i pozbawiony większości opcji i interfejsu
graicznego Linux.
Aby umożliwić bezproblemowe testy pamięci
nawet mniej zaawansowanym użytkownikom,
autorzy Memtest86+ przygotowali odpowied-
nie wersje programów testowych, korzystające
ze specjalnie przygotowanej minidystrybucji Li-
nuksa, automatycznie uruchamiającej się z dys-
kietki lub płyty CD. Oferowane są w postaci
ob-
razu
2
49>24
płyty i dyskietki. Przygotujmy za-
tem w pierwszej kolejności odpowiedni nośnik
zawierający system i program testowy.
Przygotowanie płyty CD
Ze strony
www.memtest.org
(lub z płyty do-
łączonej do naszego pisma) pobierz najnowszą
wersję programu Memtest86+ w postaci przy-
gotowanej do nagrania na płytę CD.
1
Kliknij – zosta-
pisz na płytę CD-R lub CD-RW. Do tego
celu możesz wykorzystać dowolny program do
zapisu płyt, o ile oferuje on możliwość wypalania
obrazów ISO (taką funkcję ma np. popularny
Nero). Jeżeli program jest już zainstalowany na
dysku, zazwyczaj wystarczy podwójnie kliknąć
w Eksploratorze Windows plik ISO, by Nero się
uruchomił w stanie gotowości do wypalenia tego
obrazu. W oknie programu wystarczy kliknąć
przycisk .
Przygotowanie dyskietki
Jeśli masz w komputerze stację dyskietek, pro-
gram Memtest86+ możesz uruchomić z dyskietki.
Zamiast obrazu ISO musisz pobrać wersję prze-
znaczoną do zapisu na dyskietce (również ta wer-
sja znajduje się na naszej płycie CD).
1
Przejdź do strony
www.memtest.org
i klik-
i pojemność pamięci
n
,
czy pracuje ona dwukanałowo
n
.
Sprawdź też częstotliwość jej pracy
n
oraz rzeczy-
wiste opóź-
nienia
(tzw.
timingi
2
49>22
)
n
,
jakie usta-
wił BIOS.
2
W zakładce możesz się przyjrzeć każ-
Zostaniesz przeniesiony na dół strony WWW.
2
Pobierz plik oznaczony
.
i zapisz go w dowolnym miejscu na dysku.
3
Dwukrotnie kliknij pobrany plik ZIP. Na-
stępnie jego zawartość, folder , sko-
piuj w dowolne miejsce, np. na dysk
C:
.
4
Przejdź do folderu i dwukrotnie
demu modułowi z osobna. Sprawdź jego
pojemność
n
,
rodzaj
n
i producenta
n
.
W tym samym oknie
znajdziesz zapisane w pa-
mięci
SPD
2
49>23
zale-
cane opóźnienia przy
różnych częstotliwo-
ściach pracy
n
.
3
Spisz opóźnienia dla każdego modułu pa-
niesz przeniesiony na dół strony WWW.
2
Pobierz plik oznaczony:
kliknij plik
install.bat
.
5
Gdy wyświetli się komunikat:
,
a dyskietkę masz dostępną pod literą
A
, wciśnij kla-
wisz
[A]
i wybór potwierdź klawiszem
[Enter]
.
6
Włóż dyskietkę do stacji dyskietek i naciśnij
i zapisz go w dowolnym miejscu na dysku.
3
Kliknij dwukrotnie pobrany plik ZIP i jego
zawartość, plik skopiuj
do dowolnego katalogu na dysku. Do rozpako-
wania możesz wykorzystać także WinZip, Win-
RAR lub Total Commander.
[Enter]
. Zapis programu potrwa kilkanaście
sekund. Po jego zakończeniu naciśnij dowolny
klawisz, by zamknąć okno poleceń.
mięci. Są one ważne m.in. podczas wy-
Ú
Testowanie pamięci za pomocą programu Memtest86+
Korzystanie z programu Memtest86+ jest o tyle
łatwe, że uruchamia się on automatycznie
po włączeniu komputera.
1
Po przygotowaniu płyty CD lub dyskietki
Uruchamianie komputera z dyskietki lub płyty CD
z programem Memtest86+ pozostaw
nośnik w napędzie i zresetuj komputer.
2
Skoniguruj BIOS w ten sposób, by urucha-
Przy testowaniu pamięci konieczne jest uruchomienie
komputera z dyskietki lub płyty CD. Wymaga to od-
powiedniej koniguracji BIOS-u.
W BIOS-ie Award przejdź do sekcji
i odszukaj w niej po-
zycję . Jeżeli chcesz uruchomić
komputer z dyskietki, opcja ta musi być ustawiona na
. Jeśli nie jest, naciśnij
[Enter]
i w oknie, któ-
re się pojawi, wybierz strzałkami
n
.
Jeśli natomiast
chcesz, by
komputer uru-
chamiał się
z płyty CD, wy-
bierz opcję
n
.
Zaakceptuj wybór klawiszem
[Enter]
.
Wychodząc z BIOS-u, zapisz ustawienia (
Save &
Exit Setup
).
W BIOS-ie Phoenix przejdź do sekcji ,
a w niej do polecenia .
Jeżeli komputer ma być uruchamiany z dyskietki, funkcja
powinna mieć wartość ustawioną na
. Jeśli nie ma, naciśnij
[Enter]
i w oknie,
które się poja-
wi, wybierz
n
.
Wybór zatwierdź
klawiszem
[En-
ter]
. Jeśli kom-
puter ma być
uruchamiany z płyty CD, musi być wybrany
n
.
Wychodząc z BIOS-u, zapisz te ustawienia (
Exit &
Save Changes
).
miał się z dyskietki lub płyty (szczegóły
w ramce obok). Gdy system się uruchomi, auto-
matycznie rozpocznie się test pamięci.
3
Pojedynczy cykl testu (składa się on z dzie-
więciu podtestów) trwa ok. 10 minut dla
512 MB pamięci i ok. 20 minut dla 1 GB. W przy-
padku starszych, wolniejszych modułów może
on trwać oczywiście znacznie dłużej. Po tym cza-
sie cały test jest automatycznie powtarzany
50
PC
Format
10/2006
SOFTWARE
4
Rozpakowany plik za-
nij na niej
Sam napraw swój komputer
od początku. Aby wykryć błędy pamięci, zaleca się wykonać co najmniej
pięć (lub nawet dziesięć) pętli całego cyklu testów.
4
W przypadku wystąpienia błędów pamięci program wyświetli ad-
w komputerze masz np. 1 GB pamięci RAM, a błąd wystąpił w 419.
megabajcie, oznacza to uszkodzenie modułu zainstalowanego w pierw-
szym slocie pamięci (numerację slotów możesz sprawdzić w instrukcji
płyty głównej). Dla pewności możesz wymontować pozostałe moduły
i powtórzyć testy tylko dla podejrzanego modułu.
6
Gdy nie ma błędów, po kilku pętlach testu możesz przerwać pracę
programu Memtest86+ za pomocą klawisza
[Esc]
.
Ú
Wymiana modułów pamięci
Jeżeli źródłem problemów z komputerem okaże się pamięć RAM, nie ma
innego wyjścia, jak wymienić uszkodzony moduł.
1
Odłącz wszystkie kable od komputera. Odkręć śruby mocujące bocz-
3
Wymontuj moduł pamięci, mocno naciskając dwie dźwignie
n
znajdujące się na krawędziach gniazda. Pamięć sama wysunie się ze slotu.
4
Montując nowy moduł pamięci, zwróć uwagę, że ma on wcięcie
n
.
mięć do slotu, a na-
stępnie dociśnij mocno od góry:
Dźwignie boczne same się zamkną – nowa pamięć jest zainstalowana.
res źle działającej komórki pamięci oraz poinformuje, dla którego
megabajta wystąpił błąd
n
.
5
Zlokalizuj moduł pamięci, w którym wystąpiło uszkodzenie. Jeśli
ną ściankę obudowy i zdejmij obudowę. Następnie połóż komputer
na boku, by mieć dobry dostęp do jego wnętrza.
2
Odnajdź gniazda z modułami pamięci RAM
n
.
Ustaw to wcięcie nad
wypustką, która jest wi-
doczna w gnieździe
n
.
Tylko wtedy pamięć będzie
pasowała do gniazda.
5
Wsuń delikatnie pa-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]