Teotihuacan

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->TeotihuacanW odległości około 50 kilometrów na północny wschód od Mexico City leżymiasto Teotihuacan (nie należy go mylić z dawną stolicą Majów, Tenochtitlan, którą zburzyliHiszpanie i na jej miejscu wznieśli Mexico City). U szczytu swojego rozkwitu, około 500 r.Teotihuacan było największym miastem Nowego Świata i szóstym pod względem wielkościmiastem całego globu. Leżało na wyżynie, na wysokości 2300 m. Nazwę oznaczającą "miasto,w którym ludzie stają się bogami" nadali mu Aztekowie, którzy odkryli je 700 lat po jegoupadku. Wielki ośrodek handlowy i religijny wybudowali według precyzyjnego planuprzedstawiciele cywilizacji, która przetrwała niemal tysiąc lat. Wspaniała metropolia rozciągałasię na obszarze 20 kilometrów kwadratowych. Mieszkało w niej 200000 ludzi. Przez środek biegłszeroki trakt, który Aztekowienazywali Aleją Umarłych. Łączył ontrzy najokazalsze budowleTeotihuacan - Piramidę Słońca owysokości 66 m, mniejszą PiramidęKsiężyca i Cytadelę, w którejznajdowała się Świątynia Quetzalcoatla Przypuszcza się, że Teotihuacan powstało około 150 r.p.n.e. (można jednak założyć, że ludzie osiedlali się tu już około 4000 r. p.n.e.). Szczyt swojejświetności osiągnęło w okresie Xolalpan (450-650 r.). Zniszczył je tajemniczy pożar około 750 r.Ruiny Tiahuanaco wznoszą się 4000 m nad poziomem morza, w odległości około 20 kilometrówna południe od Jeziora Titicaca, w Boliwii, tuż przy granicy Peru. Pod koniec XIX wieku wielewspaniałych kamiennych gmachów i posągów zniszczono, ponieważ traktowano miasto jakoźródło budulca przy wznoszeniu La Paz, obecnej stolicy Boliwii (odległej o 95 km na południe).Tiahuanaco niszczono także wcześniej. Istniało tu kolejno i popadało w ruinę pięć miast.Pierwsze założono około 1700 r. p.n.e., ostatnie opustoszało w nie wyjaśnionych okolicznościachw 1200 r. Tiahuanaco było niegdyś perłą cywilizacji, obejmującej swoim wpływem wyżyny napołudniu Boliwii i Peru oraz północne Chile. Nie było to jednak imperium gospodarczei militarne, lecz religijne. Najsłynniejszym zabytkiem Tiahuanaco, który zachował się do naszychczasów jest Brama Słońca. Budowla o wysokości 3 metrów, o wadze wielu ton, zostaławykonana z jednego bloku andezytu. Widnieje na niej piękna płaskorzeźba Kon-Tiki Wirakoczy,pradawnego płaczącego boga Tiahuanaco. Dzięki współczesnym archeologom poznaliśmyułamek dziejów obu miast. Nie wiadomo jednak do dziś, kim byli ich budowniczowie.Przypuszcza się, że byli mieszkańcami Nowego Świata. Niedawno jednak wysunięto szerokokomentowaną hipotezę, że do Nowego Świata mogli przybyć starożytni Egipcjanie i dać początekwielkim cywilizacjom. Poważnym argumentem na rzecz śmiałej koncepcji była wyprawa ThoraHeyerdahla, który zbudował egipską łódź z papirusu, nazwaną Ra II i przepłynął Atlantyk, zAfryki na Barbados, dowodząc, że Egipcjanie mogli odbyć taką podróż. Zwolennicy tej hipotezywskazywali także na podobieństwo starożytnych egipskich łodzi papirusowychJeziora Titicaca. Podkreślali także podobieństwa między piramidami z Egiptudo łodzi ziNowego Świata. Czy zbieżności w rozwoju obu odległych cywilizacji dowodzą niezbicie,że pozostawały one w kontakcie? A może jest to prosty lecz ważny argument przemawiający zatym, że istnieje ograniczona liczba sposobów osiągania danego celu i dlatego odległei całkowicie niezależne od siebie cywilizacje nieuchronnie rozwijają się w podobny sposób?Wykopaliska prowadzone w Teotihuacan i Tiahuanaco pomnożyły wątpliwości. Istnieje naprzykład wyraźne podobieństwo między piramidami Nowego Świata i najwcześniejszymipiramidami egipskimi. Trzeba jednak zauważyć, że początek budowlom egipskim dały grobowce,natomiast piramidy Nowego Świata powstawały zwykle (choć nie zawsze) jako platformyświątynne. Nie wiadomo zatem, czy budowniczowie Teotihuacan i Tiahuanaco pochodzili zNowego czy ze Starego Świata. [ Pobierz całość w formacie PDF ]