Terapeutyczne zajęcia w świetlicy szkolnej - praca, zajęcia socjoterapeutyczne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Terapeutyczne zaj
ę
cia w
ś
wietlicy szkolnej
Opracowała: Katarzyna Chrz
ą
szcz
Nauczyciel
ś
wietlicy SP w Mnichu
z wielu funkcji współczesnej szkoły jest zapewnienie dzieciom opieki
wychowawczej. Najcz
Jedn
ą
ęś
ciej zadanie to realizuje
ś
wietlica, która dysponuj
ą
c wieloma
ś
rodkami oddziaływania na wychowanków, umo
ż
liwia im wszechstronny rozwój
ci. Szczególne znaczenie ma zapewnienie dzieciom swobodnej zabawy,
rozrywki, ale tak
ś
ż
e nauki własnej lub zaj
ęć
dydaktycznych.
W organizacji
ż
ycia w grupie trzeba unika
ć
jednostajno
ś
ci, kr
ę
powania
swobody i przeci
ąż
enia zaj
ę
ciami. Z drugiej strony pami
ę
ta
ć
trzeba o tym,
ż
e zbyt
daleko posuni
ę
ty liberalizm mo
ż
e prowadzi
ć
do dezorganizacji pracy. Nale
ż
y
umiej
ę
tnie organizowa
ć
czas dzieci, zaspokaja
ć
ich potrzeby, zapewniaj
ą
c
równocze
ś
nie wła
ś
ciw
ą
atmosfer
ę
i dyscyplin
ę
ż
ycia w grupie.
Kierownictwo
ś
wietlicy musi mie
ć
ś
cisły kontakt z rodzicami dziecka.
sytuacje i warunki domowe swych wychowanków.
W przypadku zakłócenia prawidłowych stosunków rodzinnych powinien pomaga
ć
ć
rodzicom i dzieciom w zrozumieniu istoty konfliktów.
Powinien dodatkowo utrzymywa
ć
kontakt z wychowawc
ą
klasy.
Ś
cisła
korelacja zało
ż
e
ń
opieku
ń
czo – wychowawczych szkoły, domu i
ś
wietlicy ma
ogromny wpływ na uzyskanie wła
ciwych rezultatów wychowania.
Podstawowym czynnikiem, od którego uzale
ś
ż
nione s
ą
efekty pracy jest
stworzenie wła
ś
ciwej atmosfery. Sprzyja ona zapewnieniu poczucia bezpiecze
ń
stwa
i wiary dziecka we własne mo
ż
liwo
ś
ci. Stosunek kadry wychowawczej do dzieci
powinien by
ć
zatem nacechowany
ż
yczliwo
ś
ci
ą
i serdeczno
ś
ci
ą
. Istotne znaczenie
dla powodzenia pracy w
ś
wietlicy ma osobiste zaanga
ż
owanie i zainteresowanie
nauczyciela wynikami osi
ą
ganymi przez dziecko, jego sukcesami, ale tak
ż
e
pora
ż
kami.
Ś
wietlica pełni oprócz tradycyjnej funkcji opieku
ń
czej, równie
ż
rol
ę
o
ś
rodka
zaj
ęć
z zakresu propedeutyki zainteresowa
ń
. Zauwa
ż
a si
ę
jednak wzrastaj
ą
ce
zapotrzebowanie na takie formy, jak terapia pedagogiczna, ró
ż
ne formy zaj
ęć
kompensacyjno – wyrównawczych czy profilaktycznych.
Zmienia si
ę
rola
ś
wietlicy szkolnej w odniesieniu do potrzeb uczniów i szkoły,
nauczyciel zatrudniony, oprócz odpowiedniego przygotowania, zmysłu
organizacyjnego oraz inwencji twórczej, powinien posiada
ś
co najmniej kursowe
przygotowanie w zakresie terapii pedagogicznej i profilaktyki społecznej.
ć
Program
profilaktyczno – wychowawczy „Spójrz inaczej” Andrzeja Kołodziejczyka
w wersji dla dzieci klas I – III, IV – VI. Celem programu jest kształtowanie
osobowo
W pracy
ś
wietlicy szkolnej wychowawca mo
ż
e wykorzysta
ć
ś
ci dziecka i wspieranie jego rozwoju zarówno poprzez proponowane tre
ś
ci,
jak równie
ż
osobisty kontakt nauczyciela z dzie
ć
mi. Realizowana tematyka zaj
ęć
pomaga rozwija
ć
u dzieci umiej
ę
tno
ś
ci zwi
ą
zane z radzeniem sobie w ró
ż
nych,
trudnych sytuacjach. Wpływa tak
ż
e na kształtowanie postawy, dzi
ę
ki której
w przyszło
ś
ci nie powinny one si
ę
ga
ć
po alkohol, narkotyki i inne szkodliwe
substancje.
osobowo
Nauczyciel powinien zna
za
W pracy z dzie
ć
mi maj
ą
cymi powa
ż
ne trudno
ś
ci w uczeniu si
ę
mo
ż
na
zastosowa
ć
Metod
ę
Ruchu Rozwijaj
ą
cego Weroniki Sherbone.
Szczególn
ą
rol
ę
metoda ta odgrywa w pracy z dzie
ć
mi nadpobudliwymi, agresywnymi, l
ę
kliwymi,
z powodzeniem jest te
ż
stosowana w przypadkach gł
ę
bszych zaburze
ń
rozwojowych.
Elementy tej metody mog
ą
by
ć
stosowane w pracy jako kilkuminutowe
ć
wiczenia
ruchowe, jako przerywniki w trakcie innych zaj
ęć
. Warto wł
ą
czy
ć
t
ą
metod
ę
do codziennej pracy
ś
wietlicy, gdy
ż
mo
ż
e ona pomóc dzieciom w rozwoju fizycznym
i rozwoju osobowo
ś
ci. Zaproponowane
ć
wiczenia pomocne s
ą
w do
ś
wiadczeniu
przez dzieci własnego ciała, kontrolowaniu go, opanowaniu ró
ż
nych elementów
ruchu. Kształtuj
ą
ś
wiadomo
ść
własnego ciała, pobudzaj
ą
ekspresj
ę
, inwencj
ę
,
relaksuj
ą
. Wszystkie wymagaj
ą
współdziałania z partnerem lub grup
ą
, wyzwalaj
ą
c
i utrwalaj
ą
c pozytywne emocje. Dzi
ę
ki ruchowi rozwijaj
ą
cemu dzieci staj
ą
si
ę
bardziej
pewne, wierz
ą
we własne mo
ż
liwo
ś
ci, cz
ęś
ciej podejmuj
ą
inicjatyw
ę
. Staj
ą
si
ę
liwe na potrzeby i uczucia innych.
Stosowanie Metody Ruchu Rozwijaj
ż
ą
cego ułatwia dzieciom komunikowanie si
ę
,
nawi
ą
zywanie kontaktów z drug
ą
osob
ą
, uczy uwagi i skupienia na tym, co robi
ą
.
Ś
wietlica szkolna pełni funkcj
ę
wspomagaj
ą
c
ą
dydaktyczne wysiłki szkoły,
elementów
Metody
Dobrego Startu wg Marty Bogdanowicz.
Autorka proponuje metod
ę
w czasie zaj
ęć
, której celem
jest aktywizowanie rozwoju funkcji psychomotorycznych i ich integracji, co stwarza
warunki prawidłowego procesu uczenia si
ę
ę
. Wykonywanie ruchów
lonej przestrzeni i czasie rozwija podstawowe funkcje
spostrzegania i motoryki, co ułatwia dzieciom opanowanie umiej
ś
ę
tno
ś
ci czytania
i pisania.
Metoda Denisona
to metoda, której
ć
wiczenia pozwalaj
ą
na korelacj
ę
obu
puje usprawnienie funkcji wzrokowo-
ruchowych, słuchowych, motorycznych. Autor metody udowadnia,
ę
ż
e
ć
wiczenie
polegaj
ą
ce na stymulowaniu pewnych punktów ciała, nazwanych "punktami
lenie" powoduje przesyłanie informacji z prawej półkuli mózgu do lewej strony
ciała i w konsekwencji eliminowanie "przekr
ś
cania" liter, przestawiania sylab.
Ć
wiczenia wielopoziomowe usprawniaj
ą
percepcj
ę
słuchow
ą
, wzrokow
ą
oraz
, szczególnie
w przypadku, gdy nie jest jeszcze ustalona oraz na kształcenie orientacji
w schemacie ciała i przestrzeni. Nauczyciel prowadzi zaj
ść
motoryczn
ą
. Metoda ta kładzie du
ż
y nacisk na lateralizacj
ę
ę
cia uwzgl
ę
dniaj
ą
c
ć
wiczenia kształtuj
ą
ce mow
ę
i wiele
ć
wicze
ń
w czytaniu, zaczynaj
ą
c od głoskowania,
nast
ę
pnie przechodz
ą
c do sylabizowania, a ko
ń
cz
ą
c na czytaniu cało
ś
ciowym.
Na zaj
ę
ciach mo
ż
na równie
ż
wykorzysta
ć
Pedagogik
ę
Zabawy
. Jest koncepcj
ą
zakładaj
ą
c
ą
wspieranie rozwoju całej osobowo
ś
ci człowieka i ł
ą
czy w sobie
zało
ż
enia i metody ró
ż
nych kierunków psychologii i pedagogiki humanistycznej,
słu
żą
ce do aktywizacji prze
ż
y
ć
. Pedagogika Zabawy to metodyka pracy z grup
ą
,
wspieraj
ą
ca rozwój człowieka, sprzyjaj
ą
ca polepszeniu komunikacji interpersonalnej i
integracji grupy oraz rozwijaj
ą
ca pozytywne uczucia. Wyzwala aktywno
ść
. Zach
ę
ca
tak
ż
e do współdziałania i tworzenia.
bardziej wra
dlatego uzasadnione jest zastosowanie si
zharmonizowanych w okre
półkul mózgu, w wyniku których nast
na my
ę
sprawno
Do realizacji celów Pedagogika Zabawy wykorzystuje liczne metody obejmuj
ą
ce:
elementy zabawy, twórczo
ś
ci artystycznej, pracy z ciałem, identyfikacj
ę
, odgrywanie
ról, podró
ż
owanie w fantazji i wyobra
ź
ni,
ć
wiczenia relaksacyjne, informacj
ę
zwrotn
ą
.
Proponuje metody aktywizuj
ą
ce – gry, zabawy, struktury komunikacyjne dla du
ż
ych
grup, które
ś
wietnie sprawdzaj
ą
si
ę
na terenie
ś
wietlicy szkolnej. Stosowanie takich
metod daje dzieciom odpr
ęż
enie psychiczne, rado
ść
.
Nauczyciel
ś
wietlicy mo
ż
e wykorzysta
ć
w pracy
propozycje Edyty Gruszczyk
ce konstruowania gier matematycznych. Ich celem jest
wspomaganie rozwoju inteligencji operacyjnej dzieci oraz odporno
ń
skiej,
dotycz
ą
ś
ci emocjonalnej
potrzebnej do pokonywania trudno
ś
ci.
Ś
wietlica szkolna jest wspaniał
ą
i jedyn
ą
w swoim rodzaju szans
ą
do
nym dla szkoły ogniwem wychowania. Brak systemu klasowo
– lekcyjnego, podziału na przedmioty oraz ocen nastawionych na selekcj
ż
ę
rodzi
atmosfer
ę
szczególnie sprzyjaj
ą
ą
prawidłowemu i wielostronnemu rozwojowi
osobowo
ś
ci wychowanków.
BIBLIOGRAFIA
Bogdanowicz M.:
Metoda Weroniki Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju
dzieci,
WSiP, Warszawa 1996.
Gruszczyk – Kolczy
ń
ska E.:
Dzieci
ę
ca matematyka. Ksi
ąż
ka dla rodziców
i nauczycieli,
WSiP, Warszawa 1997.
Kasprzak A.E., Ksi
ą
dzyna J.:
Zaj
ę
cia
ś
wietlicy profilaktyczno – wychowawczej
.
„Problemy Opieku
ń
czo – Wychowawcze” 2003 nr 3.
dzior – Niczyporuk E. (red.):
Wprowadzenie do pedagogiki zabawy,
Wydawnictwo
KLANZA, Lublin 1998.
Kołodziejczyk A., Czemierowska E.:
Spójrz inaczej. Program zaj
ę
wychowawczo –
profilaktycznych dla klas 1 - 3 szkół podstawowych,
Wydawnictwo EDUCATIO,
Kraków 1993.
Kuszak M.:
Jak usprawni
ęć
ć
funkcjonowanie
ś
wietlicy szkolne?
„Problemy Opieku
ń
czo
– Wychowawcze” 2003 nr 5.
Niemier A.:
Profilaktyczna i terapeutyczna rola
ś
wietlicy,
„Problemy Opieku
ń
czo –
Wychowawcze” 1994 nr 4.
Pietkiewicz M. (red.):
Ś
wietlica szkolna szans
ą
do wykorzystania,
WSiP, Warszawa
1988.
Sherbone W.:
Ruch rozwijaj
cy dla dzieci,
PWN, Warszawa 1997.
Wiech A., Z.:
Poradnik dla wychowawców
ą
ś
wietlic szkolnych,
WSiP, Warszawa 1975.
–
Kolczy
wykorzystania. Jest wa
c
K
[ Pobierz całość w formacie PDF ]